Deze foto verbeeldt een dodenherdenking in Hawaii, gemaakt door dochterlief die hier ooit getuige van was. Ze zag hoe er voor elke gemiste geliefde een kaarsje werd ontstoken en aan de golven toevertrouwd. Een zee van lichtjes, een verbeelding van hartverwarmende hoop.

Hier moet ik aan denken na afronding van de module Zingeving bij Ouderdom en Verlies aan de Academie voor Geesteswetenschappen. De afsluitende avond heb ik niet vastgelegd op foto maar op mijn netvlies zie ik de cirkel van waxinelichtjes waar omheen de verhalen werden verteld. Ik had ze te midden van een kring van schooltafeltjes gezet, in een klaslokaal dat me anders te kaal en te koud was geweest. Alle kaarsjes stonden voor een student die aanwezig was – of had willen zijn maar door ‘ijs en weder’ verhinderd was – en die iets wilde belichten uit het eigen levensverhaal.

Wat de relatie tussen beide lichtjes-zeeën is?  Zowel in Hawaii als in Utrecht werden de gedragen verliezen verlicht. We konden ervaren hoe pijnlijke, tijdelijke, levende en zelfs vrolijke verliezen rustig zijn te beluisteren, en daarmee haast tastbaar worden. Waarop er ontzag kan ontstaan, voor de vertellers die hun eigen pad willen vervolgen. Wat een ingetogen kracht en stille creativiteit! Vervuld van dankbaarheid weet ik weer waarom zingeving en storytelling zo’n gouden combinatie zijn. En de regels van Robert Frost komen bij me boven: “We dance round in a ring and suppose, but the Secret sits in the middle and knows.”